Sürdürülebilir gelecek için yenilenebilir enerjilere yönelen ilgi, yeni kavramları da beraberinde getirmiştir. Bu kavramlar arasında en göze çarpan olan Solar Parklar (Güneş Tarlaları) Birleşmiş Milletlerin de 2030 Sürdürülebilirlik Hedefleri arasında yerini almıştır.
Belirlenen sürdürülebilirlik hedeflerin arasında yenilenebilir enerjiye yatırım, yüksek bir hızda katlanarak devam etmekte ve bu yatırımlar arasında en çok öne çıkan Solar Parklar (Güneş Tarlaları) da oldukça dikkat çekmektedir.
Yenilenebilir enerji hususunda dünya gündemini de oldukça meşgul eden Solar Parklar (Güneş Tarlaları) hususuna ayrıntılı ve dünya örnekleri ile biraz değinmek isterim.
Solar Parklar (Güneş Tarlaları), geniş bir alana yerleştirilen çok sayıda güneş paneli ile güneş ışığını elektrik enerjisine dönüştüren büyük ölçekli bir enerji üretim tesisidir. Bu tesisler, genellikle açık alanlarda kurulur ve elektrik şebekesine büyük miktarda enerji sağlar. Güneş enerji tarlası kurulumu, bünyesinde birkaç aşamaya sahiptir.
- Planlama ve Tasarım: Uygun arazi seçilir, enerji ihtiyacı analiz edilir ve güneş panellerinin yerleşimi tasarlanır.
- İzinler ve Onaylar: Yerel yönetimlerden ve enerji düzenleyicilerden gerekli izinler alınır.
- Altyapı ve Temel Çalışmaları: Arazi hazırlanır, temel inşaatı yapılır.
- Panellerin Kurulumu: Güneş panelleri montaj direklerine yerleştirilir ve elektrik bağlantıları yapılır.
- Sistem Testi ve Devreye Alma: Sistem test edilir ve elektrik şebekesine bağlanır.
- Bakım ve İzleme: Düzenli bakım ve performans izleme yapılır.
Solar Parklar (Güneş Tarlaları), büyük ölçekli enerji üretimi ve çevresel sürdürülebilirlik için etkili bir çözümdür. Güneş tarlaları sadece arazilere değil su üzerine de kurulabilir. Bu tarz güneş tarlalarına yüzen güneş tarlaları denir.
Solar Parkların (Güneş Tarlaları), ekonomik ve çevresel faydaları, geniş çaplı enerji projeleri için önemli avantajlar sunmaktadır. Düşük maliyetler, yatırım getirileri gibi ekonomik yararların yanında çevresel faydalar da oldukça fazladır. Hem ekonomik hem de çevresel faydalar şöyle sıralanabilir:
Ekonomik Faydalar
- Düşük İşletme Maliyetleri: Güneş enerji tarlalarının işletme ve bakım maliyetleri, diğer enerji üretim yöntemlerine göre daha düşüktür. Güneş panelleri uzun ömürlüdür ve bakım gereksinimleri genellikle minimaldir.
- Enerji Bağımsızlığı: Güneş enerji tarlaları, enerji üretimini yerel olarak sağlar, böylece enerji ithalatına olan bağımlılığı azaltır ve enerji güvenliğini artırır.
- Yatırım Getirisi (ROI): Güneş enerjisi projeleri, uzun vadede iyi bir yatırım getirisi sağlayabilir. Güneş enerjisinin maliyetleri düştükçe ve enerji talebi arttıkça, yatırımın geri dönüşü daha cazip hale gelir.
- Yenilikçi Finansman Seçenekleri: Güneş enerji projeleri için çeşitli finansman ve teşvik programları mevcuttur, bu da projelerin daha erişilebilir olmasını sağlar.
- İstihdam Yaratma: Kurulum ve bakım süreçleri, yerel iş gücü için istihdam fırsatları yaratır. Bu, yerel ekonomilere katkıda bulunur.
Çevresel Faydalar
- Sıfır Emisyon: Güneş enerjisi, elektrik üretirken herhangi bir karbon salınımı yapmaz. Bu, hava kirliliği ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunur.
- Yenilenebilir Kaynak: Güneş enerjisi, tükenmeyen bir enerji kaynağıdır. Güneş ışığı her yerde mevcut olduğu için, enerji üretimi sürekli olarak sağlanabilir.
- Su Tasarrufu: Güneş enerjisi üretimi su kullanmaz, bu da özellikle su kaynaklarının kıt olduğu bölgelerde önemli bir avantajdır. Diğer enerji üretim yöntemleri genellikle büyük miktarda su gerektirir.
- Doğal Kaynakların Korunması: Güneş enerji tarlaları, fosil yakıtların kullanılmasını azaltarak doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, güneş panellerinin kurulumu genellikle düşük çevresel etkiyle yapılabilir.
- Toprak Kullanımı: Güneş enerji tarlaları, tarıma uygun olmayan veya düşük değerli arazilerde kurulabilir. Bu, verimli tarım arazilerinin korunmasına ve toprağın diğer kullanım şekillerine uygun hale getirilmesine olanak tanır.
Bu noktada dünya uygulamaları kapsamında Solar Parkları (Güneş Tarlaları) değerlendirildiğinde oldukça kıymetli örnekler göze çarpmaktadır;
- Bhadla Solar Park (Hindistan): 2,245 MW kapasitesiyle dünyanın en büyük güneş enerjisi parkıdır. Çöl bölgesinde kurulu olması, yüksek verimlilik sağlar.
- Tengger Çölü Güneş Parkı (Çin): Yaklaşık 1,5 GW kapasiteyle Çin’in enerji ihtiyacına büyük katkı sağlıyor.
- Noor Kompleksi (Fas): Hem fotovoltaik hem de termal enerji üretimi yaparak 580 MW kapasiteye ulaşır. Enerji depolama özelliği sayesinde gece de elektrik üretebilir.
- Pavagada Solar Park (Hindistan): 2,050 MW kapasitesiyle dünyanın en büyüklerinden biridir ve çiftçilerin arazi kiralamasıyla sosyal bir model oluşturur.
- Topaz Solar Farm (ABD): Kaliforniya’da yer alan 550 MW kapasiteli bu tesis, büyük ölçekli temiz enerji üretiminin öncülerindendir.
- Şanlıurfa Birecik Solar Park (Türkiye): Türkiye’nin ilk güneş tarlası Şanlıurfa Birecik hidroelektrik santral alanında 2021 yılında kurulmuştur.
- Gaziantep Solar Park (Türkiye): Gaziantep’te, Solar Park projesiyle yıllık 45 bin 800 megavat elektrik üretilip 28 bin 458 ton karbondioksit salınımının engellenmesi hedefleniyor. Deredüzü’nde 11 megavatlık tesisin saha çalışmalarını tamamlanırken Doğanca’daki 6 megavatlık ve Köksalan’daki 10 megavatlık Güneş Enerji Santrali (GES) projelerinin ise bu yıl içerisinde devreye alınması planlanıyor. Aynı zamanda projeyle beraber Büyükşehir Belediyesi, imzaladığı Başkanlar Sözleşmesi’ndeki 2050 yılına kadar karbon emisyonlarının yüzde 80 oranında azaltılması hedefine de katkı sağlamayı amaçlıyor.
Sonuç olarak; Solar Parkın (Güneş tarlaları) geleceği, enerji sektöründeki gelişmeler ve teknolojik yeniliklerle birlikte büyük bir potansiyele sahiptir. Bu sistem, “teknolojik yenilikler”, “enerji depolama çözümleri”, “akıllı sistemler” ve “entegre çözümlerle” şekillenecektir. Dünya genelinde de oldukça dikkat çeken bu gelişmeler, güneş enerjisinin daha geniş bir alanda kullanılmasını sağlayarak, sürdürülebilir ve temiz enerji geçişine önemli katkılarda bulunacaktır.
Yararlanılan Kaynaklar:
Solar Parks: Maximizing Utilization & Sustainability
Solar Park: Renewable Energy for a Sustainable Future
Al Maktoum Solar Park expands for Dubai’s 2050 energy goals | AGBI
Türkiye surpasses 2025 solar target as capacity doubles in 2.5 years | Ember
https://entegresolar.com/blog-detay-Gunes-Tarlasi-Nedir-Nasil-Kurulur-22
https://www.renewableenergyworld.com/solar/utility-scale/what-is-a-solar-farm/#gref
2005 yılında Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur. Aynı yıl Çankaya Üniversitesi Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı-Anayasa Hukuku alanında yüksek lisans yapmıştır. 2011 yılına kadar Ulaştırma Bakanlığına bağlı Mesleki Eğitim Merkezlerinde ODY-ÜDY Eğitmeni olarak görev yapmış olup, yaklaşık 15 yıldır Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde hukukçu olarak çalışmaktadır. TOBB’da ilk olarak Dış Ticaret ve Uluslararası Lojistik alanında çalışmalarda bulunmuş olup, 7 yıla yakın Birleşmiş Milletler temsilciliği yapmış olup şimdi TOBB Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığında KOBİ Politikaları Müdürlüğünde uzman hukukçu olarak görev yapmaktadır.
Diğer yandan, Gazi Üniversitesi Kamu Hukuku-İdare Hukuku Ana Bilim Dalında idare hukuku kürsüsünde doktora tezini tamamlamaya çalışmaktadır. Türkiye’de YÖK tarafından kabul gören TOBB konulu tezin tamamlanmasından sonra bunu kitaplaştırmayı planlamaktadır.
Bununla birlikte, halihazırda 2023 yılından bu yana Türkiye’de özellikle enerji sektörü ile yenilebilir enerji konusunda kendini uluslararası alanda da kanıtlamış “DÜNDAR HUKUK” VE “DÜNDAR LEGAL SERVICE CONSULTANCY” de Londra bloğunda köşe yazısı yazmaktadır.